Bir metro biletiyle Dünya’nın en uzun sanat galerisini gezebilmenin mümkün olduğunu biliyor muydunuz? Eğer İsveç’in güzel başkenti Stockholm’deyseniz bunu yapmanız mümkün! Yapımına 1950’de başlanıp 2000 yılına kadar devam edilen Stockholm metrosu; 100 istasyonunun 90’ında barındırdığı envai çeşit sanat eserleriyle Dünya’nın en uzun sanat galerisi olarak nitelendiriliyor. Hatta günümüzde Stockholm’u ziyaret eden turistlerin de uğrak yerlerinden bir tanesi. Kasım ayında gerçekleştirdiğim Stockholm seyahatimde gezilmesi gereken en güzel metro istasyonlarını ve hikayelerini öğrenip hepsini tek tek gezdim ve sizler için fotoğrafladım. Ancak Stockholm metrosunun tek ilgi çekici yanı sadece sanat galerisi gürünümündeki muhteşem istasyonları değil tabi ki. Metroyla ilgili birçok ilginç bilgi de var. Stockholm hakkında ilginç bilgler yazımdan bu tarz bilgilere ne kadar meraklı olduğumu az çok biliyorsunuzdur 🙂 Stockholm’un en güzel metro istasyonlarının hikayelerine ve fotoğraflarına geçmeden önce Stockholm metrosuyla ilgili bu ilginç bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum. Ama onun da öncesinde şu 1 dakikalık video’ya bir göz atıp motive olalım!
Stockholm metrosu hakkında ilginç bilgiler
Stockholm metrosu her ne kadar 1940 yılında yapılmak istense de ilk istasyon olan T-Centralen’in açılması 1950 yılını buluyor. Son eklenen istasyon ise 1994 yılında açılan Skarpnäck istasyonu. Toplamda barındırdığı 100 istasyondan 53’ü yer üstünde hizmet verirken 47’si yer altında hizmet veriyor. Toplam uzunluğu 105 km olan Stockholm metrosu, ait olduğu Stockholm il genel meclisi tarafından işletiliyor ve günde yaklaşık 900 bin yolcu taşıyor. Stockholm metrosundaki 100 istasyondan 90’ı; tablo, resim, çizim ve heykel gibi değişik sanat eserleriyle süslenmiş ve bu eserlerde yaklaşık 150 sanatçının imzası var. Vera Nilsson ve Siri Derkert gibi sanatçılar 1950’li yıllardan sonra başlattıkları sanatsal çalışmalar ile Stockholm metrosunun bugünkü halini alıp bir sanat galerisine dönüşmesinde etkili olmuşlar.
Solna Centrum Metro İstasyonu
Şimdi gelelim Stockholm metrosu gezi rehberi ve gezilecek en güzel metro istasyonlarına
Stockholm metrosu mavi, kırmızı ve yeşil renk olmak üzere 3 hattan oluşuyor ve gezilecek istasyonlar da bu üç hat üzerinde yer alıyor. Aşağıda istasonları anlatırken de isimlerinin yanına hangi hat üzerinde yer aldıklarını yazacağım. Stockholm metrosu kesinlikle Stockholm’de görülmesi gereken yerlerden biri. Metroyu gezerken siz de eğer benim gibi fotoğrafa meraklıysanız en az 2-3 saatinizi ayırmanızı öneririm. Şimdi gelelim Stockholm’ün en güzel metro istasyonlarına ve hikayelerine.
T-Centralen Metro İstasyonu (Mavi Hat)
T-Centralen Stockholm’de yapılan ilk metro istasyonudur ve aynı zamanda Metro’yu sanat eserleriyle süsleme geleneğinin ilk başladığı yerdir. Barındırdığı orijinal heykeller ve tablolar ilk olarak 1950 yılında yapılmış olsa da T-Centralen istasyonuna sonraki yıllarda birçok ekleme yapıldı. 1975 yılında ise Per Olof Ultvedt metro sakinlerine huzurlu bir ortam yaratan fotoğraftaki meşhur mavi asma ve çiçek motifleri dahil bir takım çizimler yaparak istasyona ayrı bir hava katmıştır. T-Centralen istasyonunda ayrıca Signe Persson-Mellin ve Anders Österlin’in beyaz çiniler üzerine yaptığı ve trafik işaretlerini andıran bir takım çizimler de dikkat çekmektedir.
T-Centralen Metro İstasyonu
Kungsträdgården Metro İstasyonu (Mavi Hat)
1977 yılında İsveçli sanatçı Ulrik Samuelson, Stockholm’un Kungsträdgården banliyösü ve 17. Yüzyılda burada inşa edilen ancak 1825 yılında geçirdiği yangın sonrası yerle bir olan Malakos sarayının zengin tarihini yansıtmak için Kungsträdgården metro istasyonunu bir yer altı hazinesi olarak tasarlamıştır. Rengarenk duvar desenleriyle ziyaretçilerini büyüleyen bu istasyonda göreceğiniz Malakos sarayının kalıntıları sayesinde kendinizi arkeolojik bir kazı alanında hissetmeniz mümkün. Duvarları sprey boyayla rengarenk bir hale getiren Samuelson merdivenlere de bir klavye havası vermiş.
Kungsträdgården İstasyonu
Solna Centrum Metro İstasyonu (Mavi Hat)
Stockholm’un en renkli metro istasyonları arasında yer alan Solna Centrum’un duvarlarında, kan kırmızısı rengine boyanmış gökyüzünün altında metrelerce uzunan bir ladin ormanı yer alıyor. Karl-Olov Björk ve Anders Åberg bu istasyonu çevre hareketi için politik bir duruş olarak tasarlamışlar. Duvarlardaki çizimlerde de o dönemde İsveç’te yaşanan iklim değişikliği ve kırsal alanlardaki nüfusun azalması gibi konulara dikkat cekilmiş.
Solna Centrum Metro İstasyonu
Rådhuset Metro İstasyonu (Mavi Hat)
İlk olarak 15. yüzyılda Fransisken rahipler tarafından mesken edilmiş olan Kungsholmen adası üzerinde yer alan Rådhuset istasyonu 1975 yılında İsveçli sanatçı Sigvard Olsson tarafından pembe bir yer altı mağarası şeklinde tasarlanmıştır. Renkleriyle kendinizi pembe bir gökyüzünün altında hissetmenizi sağlayan istasyonda ayrıca Ortaçağ dönemini hatırlatan farklı objeler de bulunmaktadır.
Rådhuset Metro İstasyonu
Stadion Metro İstasyonu (Kırmızı Hat)
Stadion istasyonu benim için Stockholm’un en renkli ve en ilgi çekici metro istasyonlarından biri diyebilirim. Bu istasyonun ana teması 1912 yılında Stockholm’de ve istasyona çok da uzak olmayan Kraliyet Müzik Enstitüsü’ne yakın bir stadyumda gerçekleşen Olimpiyat oyunlarıdır. Tavanda görmüş olduğunuz bu meşhur gökkuşağı da 5 Olimpiyat halkasını temsil etmektedir. Durakta ayrıca Enno Hallek ve Åke Pallarp’ın 1973 yılında bu olimpiyatlara ithafen yaptıkları bir de tablo yer almaktadır. Stadion metro istasyonu, renklerinin muhteşem uyumuyla kesinlikle içinden çıkmak istemeyceğiniz istasyonlardan bir tanesi.
Stadion Metro İstasyonu
Östermalmstorg Metro İstasyonu (Kırmızı Hat)
Östermalmstorg istasyonunda muhteşem hayal gücüyle herkesi kendine hayran bıraktıran 20. yüzyılın en yaratıcı İsveçli sanatçılarından biri olan Siri Derkert’in imzası var. İstasyon aslında 2. Dünya savaşının gergin döneminde Nükleer saldırı tehdidine karşı bir sığınak olarak da inşa edilmiş. Östermalmstorg istasyonunu kadın hakları, barış ve çevre temalı çizimlerle süsleyen Siri Derkert, istasyondaki çalışmalarını bitirdiğinde tam olarak 77 yaşındaydı.
Derkert çizimlerinde, Eski Yunan’da felsefe ve astronomi eğitimi veren matematikçi Hypatia ve İngiliz yazar Vrigina Woolf gibi önemli kadın figürlerden tutun da Fransız ihtilalinin sembol şarkısı La Marseillaise’a kadar kadın hakları, barış ve özgürlük gibi birçok farklı konuya atıfta bulunmuştur.
Östermalmstorg Metro İstasyonu
Tekniska Högskolan Metro İstasyonu (Kırmızı Hat)
İsmini yakınlardaki Kraliyet Teknoloji Enstitüsü’nden alan Tekniska Högskolan istasyonu, Lennart Mörk’ün heykel, resim ve çizimleriyle yolculara farklı bir karşılama sunuyor. İstasyonun birçok noktasında yer alan Mörk’ün eserleri arasında en ilgi çekici olan ise tavandan sarkan ve 4 ana element olan; ateş, hava, su ve toprakla birlikte evren ve teknolojik gelişmeleri de temsil eden bu on iki köşeli şekildir. Bu istasyondaki duvar renkleri ve özellikle yürüyen merdiven kenarlarından yer alan çizimler görülmeye değerdir.
Tekniska Högskolan Metro İstasyonu
Yukarıda anlattığım 7 metro durağının Stockholm’deki en güzel metro durakları olduğunu söyleyebilirim. Ancak sizin daha fazla zamanınız varsa ve metro istasyonlarına ortalama 2 saatten daha fazla zaman ayırabilecekseniz yukarıdakilere ek olarak aşağıdaki durakları da görmenizi tavsiye ederim.
Universitetet Metro İstasyonu (Kırmızı Hat)
Bu istasyonda rayların diger tarafındaki duvarda yer alan duvar süslemeleri Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Bildirgesi diye geçiyor. Stockholm metrosunun tasarımında görev almış az sayıdaki yabancıdan biri olan Belçikali Schein, bu 12 panellik çizimlerini İsveççli biolojist Carl Von Linné’nin Baltık bölgesi boyunca gerçekleştirdiği seyahatlere ithaf etmiş. Schein çizimlerinde, modern taxonomy’nin babası olarak bilinen Von Linné’nin seyahatlerini günümüz toplumunun karşı karşıya kaldığı birçok ekolojik sorunun keşfi olarak değerlendirmiş.
Solna Centrum İstasyonunda dinlenirken 🙂
Telefonplan Metro İstasyonu (Kırmızı Hat)
Telefonplan metro istasyonunda göreceğiniz resimler her ne kadar aklınıza Banksy’i getirecek olsa da aslında İsveçli sanatçı Bo Samuelsson’a aittir. Samuelsson’un 1997 yılında yaptıği ve “Benim arkadaşlarim senin arkadaşların” diye isimlendirdiği bu çizimler bir zamanlar endüstriyel bir çalışma alanı olan sehrin bu kesiminin, nasıl sanatsal bir dönüşüm geçirip bugün Stockholm Sanat ve Tasarım Koleji’ne ev sahipliği yaptığını anlatıyor.
Fridhemsplan Metro İstasyonu (Mavi ve yeşil hattın kesişiminde yer alıyor)
Fridhemsplan istasyonu, Ingegerd Möller ve Torsten Renqvist tarafından 1975 yılında adeta bir denizcilik müzesi şeklinde tasarlanmış. İstasyonda cam bir kutu içinde yer alan yelkenli gemi (onların deyimiyle blekingeeka) duraktaki en ilgi çekici objelerden biri.
Fridhemsplan metro istasyonunda sergilenen yelkenli gemi
Skarpnäck Metro İstasyonu (Yeşil Hat)
Skarpnäck istasyonu Stockholm metrosuna eklenen en son istasyondur. Bu istasyon barındırdığı 17 tuğla yapıyla içinde yer aldığı banliyönün mimari yapısına atıfta bulunmaktadır.
Högdalen Metro İstasyonu (Yeşil Hat)
Ve son olarak Högdalen metro istasyonuysa, sizinle beraber bir sonraki metroyu bekleyen 2.5 metre uzunluğundaki lale heykelleriyle meşhur.
Stockholm metrosu; Stockholm gezinizde kesinlikle görülmesi gereken yerlerden bir tanesi ancak Stockholm’deki sürprizler bu metroyla sınırlı değil. Sular üstündeki güzellik ve İskandinavya’nın başkenti olarak anılan Stockholm hakkında daha fazla ilginç bilgi öğrenmek isterseniz Stockholm Hakkında İlginç Bilgiler yazıma göz atmanızı öneririm=)
Sevgiler. Gezibo
